.jpg)
Tượng thần Zeus. (Ảnh tư liệu)
Tượng thần Zeus là một biểu tượng sức mạnh của dân Hy Lạp, là vị thần đứng đầu trong 12 vị thần được người dân Hy Lạp tôn thờ. Tất cả các vị thần này đều sống trên ngọn núi Olympia, một ngọn núi khá cao quanh năm có tuyết phủ, nằm ở biên giới phía Bắc của đất nước Hy Lạp.
Thần Zeus tượng trưng cho nguyên lý trật tự trong vũ trụ và sản sinh ra những thứ tốt đẹp nhất cho con người. Vị thần hiền từ này luôn muốn làm những điều thiện, giúp đỡ những kẻ bần hàn, sống có nhân có nghĩa, luôn cầu mong cho đất nước thanh bình, thịnh vượng, dân cư sinh sôi nảy nở, làm ăn phát tài, phát lộc, cầu cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu. Thần cũng rất anh minh, ghét những kẻ bội tín, độc ác.
Thần Zeus có hai em trai: Poseidon - thần của biển cả, Hadescai quản địa ngục và người chị gái là Demeter - nữ thần của sự phồn vinh. Còn vợ của thần Zeus là bà Hera, người trên trần thế. Thần Zeus có nhiều con, trong đó có Athéna - nữ thần của sự thông thái, đươc sinh ra từ trong đầu của thần Zeus; Aphrodete - thần sắc đẹp, người La Mã gọi nàng là Venus; Apollo - thần Mặt Trời; Artemis - thần của núi rừng...
Thần Zeus và toàn thể gia đình nội tộc được người dân Hy Lạp sùng bái. Nhờ thần Zeus mà người dân Hy Lạp cổ đại được sống phồn vinh, hạnh phúc, được quyền bầu cử, ứng cử, có quyền diễn thuyết trước công chúng và có nghĩa vụ chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Đất nước Hy Lạp thời cổ đại có khá nhiều nô lệ, nhưng không bị đối xử quá tồi tệ mà còn có quyền được xin bán cho chủ nô khác. Dưới thời Pericles, các thiên tài về triết học, nghệ thuật của đất nước Hy Lạp được cổ vũ phát huy tài năng và đóng góp nhiều tác phẩm nghệ thuật, công trình kiến trúc đỉnh cao. Trong đó tiêu biểu nhất là đền thờ Parthénon, do hai kiến trúc sư nổi danh là Ichinos và Calicrates thiết kế, thi công, dưới sự giám sát và thiết kế trang trí điêu khắc của nghệ sĩ tài ba, nhà điêu khắc tài danh Phidias được nhân dân Hy Lạp trọng vọng và quý mến. Chính vì vậy mà ông bị những kẻ xấu bụng dèm pha, vu khống là ăn cắp vàng và ngà voi trong lúc xây dựng tượng nữ thần Athéna. Ông bị quản thúc ở Athens nhưng được người dân Elide đến thủ đô Athens ký quỹ một số tiền lớn để xin cho Phiddias được tạm tha. Khi tại ngoại, Phidias về Olympia xây dựng đền thờ tượng thần Zeus. Để tỏ lòng ngưỡng mộ thần Zeus và bày tỏ lòng biết ơn nhân dân Olympia đã trân trọng tài năng của mình, cũng như để khỏi phụ lòng Pericles muốn xây dựng ở thành bang xứ Hy Lạp nhiều công trình lộng lẫy, Phidias đã dồn mọi sức lực ngày đêm say sưa tạc tượng và thi công đền Zeus.
Thế nhưng cùng với cung điện nhà vua Phiodosi II, đền thờ và tượng thần Zeus không còn nữa vì bị thiêu cháy. Hiện tại ở quảng trường chính chỉ còn lại một ít dấu tích của đền thờ và tượng thần Zeus. Còn một vài chi tiết sót lại của ngôi đền Parthénon đang được trân trọng lưu giữ ở Viện Bảo tàng London (Anh).
Theo sử sách ghi lại, ngôi đền dài 60 mét, rộng 28 mét, xây theo kiểu dorique, loại kiến trúc cổ kính nhất, theo một quy tắc hết sức nghiêm ngặt, nhưng đơn giản. Đền có nhiều cột đá hoa cương trắng bóng, ở những vị trí cách nhau đều đặn, trông chẳng khác một hàng rào bao quanh đền. Các cột đều có khía rãnh và chạm khắc phù điêu, diễn tả những cuộc huyết chiến của người anh hùng Pelopes và nhà vua Onomaos, những trận đánh ác liệt của nhân dân Lapithes chống bọn quỷ dữ đầu ngựa mình người đến quấy phá đám cưới của nhà vua Thesali, cũng như các trận ác chiến giữa quân Hy Lạp và người Ba Tư… Trên các bức tường người ta còn chạm trổ, mô tả những chiến công của Hercule - con của thần Zeus.
.jpg)
Các cột ở đền thờ thần Zeus còn sót lại. (Ảnh tư liệu)
Tượng thần Zeus, cao 17m, ngồi trên ngai vàng, đầu gần chạm trần. Mặt thần Zeus trông rất hiền hậu, đôi mắt màu hồng, nhìn thẳng, lông mày và lông mi đen nhánh. Đôi môi dày, đầy cương nghị. Dáng ngồi bệ vệ, oai nghiêm, chễm chệ trên ngai vàng. Tay trái thần Zeus cầm gậy chỉ huy, tượng trưng cho quyền lực vũ trụ, đất trời của nhà vua, tay phải dựa vào thành ngai đang cầm thần Chiến Thắng. Phần nửa trên của thân tượng được làm bằng ngà voi và dát vàng nhàn nhạt, ngả sang màu hồng phơn phớt. Bức tượng đem đến cho người xem một cảm giác ấm áp. Phần nửa dưới của pho tượng phủ một “tấm vải” bằng vàng dát mỏng. Dưới thân áo có khắc họa những con thú vật, trong đó chủ yếu là con dê Amenté đã nuôi sống thần Zeus từ thời thơ ấu. Trên thân áo vẽ những ngôi sao, những đóa hoa rực rỡ. Thần Zeus đi đôi dép vàng đang giẫm lên một chiếc bàn con có trang trí những chú sư tử vàng. Ngai vàng bằng ngà voi và vàng, có chạm trổ diễn tả các trận đấu điền kinh đẹp mắt ở Olympia. Dưới chiếc bàn đặt chân thần Zeus, người ta khắc dòng chữ “Thần dân Athens, Phidias, con của Harmit đã sáng tạo ra”.
Mỗi lần người dân Hy Lạp đến Olympia, đều vào viếng và tế lễ tại đền thờ thần Zeus, ngưỡng mộ tượng vị thần này và cảm thấy thanh thản khi mọi đau khổ, buồn chán dường như đều tan biến. Nếu ai đó đã đến Olympia, mà không vào đền, chiêm ngưỡng tượng thần Zeus thì sẽ vô cùng ân hận và cảm thấy mình đang đánh mất đi một cái gì đó thật quý giá của lương tâm. Nhân dân Hy Lạp đến đây cúng bái rất nhiều và hiến nhiều lễ vật quý. Để bảo vệ những lễ vật quý giá đó của nhân dân ban tặng, người dân Olympia phải xây nhà kho bảo quản. Có những vị tướng đã cúng thần Zeus 101 cái khiên bằng vàng, để nhớ lại cái khiên bằng da dê mà vị thần này đã dùng.
Nhà điêu khắc lừng danh Phidias, khi tạc tượng đã hình dung có sự hiện hữu của thần Zeus trước mặt như thể vị thần này đã đi vào tâm hồn, tình cảm của Phidias. Hơn nữa, Phidias đã thấm nhuần tinh thần Ilias của Home, nói đúng hơn Ilias đã mở rộng và phát triển trí tưởng tượng sáng tạo của nhà điêu khắc. Vì thế chưa có một công trình nào mà Phidias thấy thích thú và thỏa mãn như khi sáng tạo tượng thần Zeus.
Người Hà Nội
http://nguoihanoi.com.vn/tuong-than-zeus-hy-lap_268144.html