Mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO được thành lập năm 2004, với mục tiêu tăng cường hợp tác giữa các thành phố đã được công nhận sáng tạo, coi đây là một yếu tố chiến lược phục vụ phát triển bền vững trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội, văn hóa và môi trường. Các thành phố của mạng lưới đến từ tất cả các châu lục và khu vực có mức thu nhập và dân số khác nhau, cùng nhau hướng tới một sứ mệnh chung, đặt sự sáng tạo và nền kinh tế sáng tạo làm cốt lõi trong việc phát triển đô thị để tiến tới các thành phố an toàn, hội nhập và phát triển bền vững, thực hiện mục tiêu chương trình nghị sự 2030 của Liên hiệp quốc về Phát triển bền vững. Tính đến tháng 6/2019, mạng lưới có tổng số 180 thành phố trên thế giới thuộc 72 quốc gia thành viên của UNESCO được công nhận đạt tiêu chí của mạng lưới này.
Hà Nội là “trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế” - nơi hội tụ đầy đủ các yếu tố lịch sử, văn hóa với nhiều di sản văn hóa vật thể, phi vật thể của quốc tế và quốc gia, với hàng trăm làng nghề truyền thống... Hà Nội cũng là nơi tập trung nhân tài, trí tuệ của cả nước với hệ thống các trung tâm nghiên cứu, học viện, trường đại học, cao đẳng… rất thuận lợi cho việc tiếp nhận, phổ biến tri thức, công nghệ mới - những nhân tố quan trọng cho sự phát triển của công nghiệp văn hóa, công nghiệp sáng tạo.
Hồ sơ ứng cử tham gia mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội thực hiện với sự phối hợp với các sở, ban, ngành và các đơn vị liên quan trên cơ sở chủ trương của Thường trực và Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội. Sau quá trình hoàn thiện, Hồ sơ ứng cử của Thành phố Hà Nội đã gửi tới Ủy ban UNESCO vào ngày 28/6/2019. Qua nhiều vòng xét duyệt, ngày 30/10/2019, Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay đã ký Quyết định công nhận 66 thành phố trên thế giới tham gia ứng cử chính thức gia nhập vào Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO, trong đó có Thành phố Hà Nội.
Trở thành thành viên của mạng lưới Thành phố sáng tạo (lĩnh vực Thiết kế), Hà Nội sẽ tham gia quá trình thúc đẩy hợp tác quốc tế giữa các thành phố trong mạng lưới với mục tiêu lấy Nguồn lực văn hóa và Sáng tạo văn hóa làm nền tảng cho quá trình phát triển đô thị bền vững. Với tầm nhìn và thương hiệu của một Thành phố sáng tạo về Thiết kế, Hà Nội có thể xây dựng và thúc đẩy vị trí cạnh tranh trong thu hút đầu tư quy mô lớn, kích thích tái tạo đô thị, tập trung các chương trình phát triển giáo dục và các sự kiện văn hóa gắn liền với tầm nhìn phát triển bền vững.
Tham gia mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO là bước đi đầu tiên nhưng có ý nghĩa quan trọng cho mục tiêu nâng cao vị thế và tạo dựng hình ảnh mới, hấp dẫn hơn cho Hà Nội. Để thực hiện cam kết, Hà Nội sẽ cụ thể hóa bằng chương trình hành động dài hạn về tầm nhìn và kết nối các chính sách của Thành phố nhằm thúc đẩy các ngành công nghiệp văn hóa nói riêng và làm giàu nguồn lực văn hóa, sức mạnh mềm của Hà Nội nói chung. Bên cạnh đó, Hà Nội sẽ tạo tiền đề thúc đẩy các thành phố khác của Việt Nam tham gia mạng lưới Thành phố sáng tạo, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của mạng lưới, khẳng định vị trí và tầm vóc Thủ đô sáng tạo của nước Việt Nam ở khu vực Đông Nam Á và thế giới.
Khánh Thư/Người Hà Nội