Nhà văn Huỳnh Trọng Khang
Từ cuốn sách ở tuổi đôi mươi
6 năm về trước, khi đang là sinh viên Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP. Hồ Chí Minh, Huỳnh Trọng Khang đã trình làng bạn đọc cuốn tiểu thuyết đầu tay mang tên “Mộ phần tuổi trẻ”. Cuốn sách mở ra một thời đại hippie ở Sài Gòn những thập niên 60 của thế kỷ trước, những tuổi trẻ nông nổi, ngập ngụa trong men rượu để trốn chạy thực tại đầy phũ phàng, đầy mất mát. Thời gian trong tiểu thuyết, như nhà văn chia sẻ, được anh lựa chọn lùi xa thời bản thân sống một chút để ngắm nhìn và chiêm nghiệm rõ hơn.
Đặt mình vào bối cảnh Sài Gòn những năm tháng cũ, để viết về những thanh niên ở thời đại đó, hẳn Khang có nhiều duyên cớ. Quả vậy, Huỳnh Trọng Khang kể, khi mới bước chân vào làng văn, như bao cây bút trẻ khác anh cũng từng băn khoăn rằng sẽ viết về cái gì.
Chọn viết về lịch sử - một đề tài “khó nhằn” đối với những cây bút trẻ, Huỳnh Trọng Khang đã phải đối mặt với nhiều khen chê ngay từ “trái ngọt” đầu tiên này. Anh nhớ khi ấy trong buổi giao lưu về tác phẩm “Mộ phần tuổi trẻ” ở trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội, Khang đã nhận được nhiều lời chúc mừng. Nhưng không phải chỉ toàn là lời động viên đơn thuần để khích lệ tinh thần một tác giả trẻ mà còn có cả lời nhắc nhở để người viết nghiêm túc, cẩn trọng hơn trên con đường văn chương. Và với Khang, bên cạnh lời nhắc nhở ấy thì những lời khen, đặc biệt là Giải thưởng Sách hay được trao năm 2017 ở hạng mục “Phát hiện mới” cho tác phẩm đầu tay này cũng đã tiếp thêm động lực cho anh trên chặng đường văn chương đầy nhọc nhằn, gian khó.
Huỳnh Trọng Khang chia sẻ, sau một thời gian gắn bó với nghiệp viết anh nghiệm ra rằng:“Sáng tác thì lúc nào cũng đòi hỏi một sự cô đơn, sự một mình nhất định, cho nên cho dù có nhận được sự động viên, hay bị chê bai, phản biện thì quan trọng là mình phải tỉnh táo để hoàn thành công việc mà mình bắt đầu”. Đối với Huỳnh Trọng Khang, viết là một việc hết sức riêng tư, cá nhân. Mọi khen ngợi hay phê bình đối với anh đều là sự động viên tinh thần, rằng con đường này dẫu cô độc nhưng vẫn còn đó những độc giả, những nhà phê bình quan tâm đến tác phẩm của mình.
Gần 2 năm sau khi “Mộ phần tuổi trẻ” ra mắt, năm 2018 Huỳnh Trọng Khang lại trình làng cuốn tiểu thuyết “Những vọng âm nằm ngủ”. Ở tác phẩm này một lần nữa bối cảnh Sài Gòn trước năm 1975 được Khang lựa chọn như một cách nhìn lại quá khứ, trải nghiệm những gì đã trải qua. Tuy không phải là tiểu thuyết lịch sử mà chỉ lấy những sự kiện trong quá khứ làm bối cảnh, nhưng Khang cũng đã cố gắng để có thể “nhào nặn hiện thực theo những cứ liệu lịch sử” một cách hợp lý nhất, từ đó chuyển tải những thông điệp của mình.
Có độc giả khi đọc tác phẩm của Khang chia sẻ rằng họ “có thể mường tượng ra số lượng đồ sộ sách văn học, lịch sử, triết học, khoa học, Đông và Tây, kim và cổ mà tác giả đã đọc, cũng như sự trưởng thành trong suy nghĩ so với các bạn cùng lứa”. Với Khang, điều này hoàn toàn chính xác bởi để có được những trang viết “nhuần nhuyễn như cuộc đời” ấy là biết bao đau đáu, biết bao những chắt chiu gom nhặt, bền bỉ tích lũy tư liệu, và cả một nguồn cảm hứng sáng tạo về lịch sử luôn ăm ắp trong anh.
Một số tác phẩm của cây bút trẻ Huỳnh Trọng Khang.
Vẫn miệt mài bước tiếp
Sau hai cuốn tiểu thuyết viết ở tuổi đôi mươi đều lấy bối cảnh từ lịch sử chiến tranh, Huỳnh Trọng Khang vẫn tiếp tục gắn bó với những con chữ và không ngừng tìm kiếm, đổi mới lối đi của mình trong văn chương với mong muốn tạo một chỗ đứng nhất định trong lòng độc giả. Anh không o ép, bắt buộc mình phải hướng đến một thể loại cụ thể nào mà cho rằng: “Mỗi giai đoạn khác nhau, tác giả sẽ có những mối quan tâm khác nhau”.
Huỳnh Trọng Khang luôn hướng bản thân đến sự đa dạng về thể loại, bởi thế ngoài tiểu thuyết, truyện ngắn anh còn viết sách cho thiếu nhi và thơ, viết các bài phê bình văn học nghệ thuật cho các báo, tạp chí. Không ồn ào, khoa trương, Huỳnh Trọng Khang lặng lẽ thực hiện đam mê của mình, dồn tâm sức trong từng trang viết.
Gần đây nhất, vào cuối năm 2021, Huỳnh Trọng Khang ra mắt tập truyện ngắn “Phật trong hẻm nhỏ”. Cuốn sách được ví von là “một bộ sưu tập những bức tiểu họa về đời sống”. Với độc giả đã quen thuộc lối văn chương của Huỳnh Trọng Khang hẳn sẽ có chút ngạc nhiên, bởi tác giả đã bắt đầu con đường văn chương của mình bằng hai tiểu thuyết lấy bối cảnh Sài Gòn xưa. Nhưng tập truyện ngắn này lại là những câu chuyện mang hơi thở hiện đại của cuộc sống. 13 truyện ngắn của “Phật trong hẻm nhỏ” là những góc khuất của xã hội, những con người đến từ nhiều tầng lớp khác nhau và cả những câu chuyện lấy bối cảnh dịch bệnh Covid-19. Đó là một vùng đất bị hạn hán đe dọa (Châu Thổ); là những con người không Tổ quốc sống bên rìa thế giới (Mép rìa); là những cuộc đời vô vị, lóe lên chút hạnh phúc mong manh (Chiếc muỗng) hay những người chưa sẵn sàng, hoang mang đối diện với dịch bệnh (Đêm đầu tiên trên địa cầu)…
Có thể nói, Covid-19 giống một chất xúc tác mang lại đề tài, cảm xúc cho các nhà văn, đó cũng là một duyên cớ để Huỳnh Trọng Khang đưa các nhân vật trong truyện của mình có cơ hội nhìn lại bản thân và các mối quan hệ.“Tôi thử lấy những trải nghiệm, cảm xúc của mình, đặt vào nhân vật, và đến lượt mình tôi cũng được trải nghiệm cách sống nhiều cuộc đời khác nhau, nhiều số phận khác nhau trong quá trình viết các tác phẩm” - Huỳnh Trọng Khang chia sẻ.
Khi được hỏi liệu anh có quay lại với những tác phẩm mang tinh thần của lịch sử nữa hay không, Huỳnh Trọng Khang đáp lại đầy giản dị: “Tôi sẽ trở lại với quá khứ một hay nhiều lần nữa” nhưng song song với đó là sự trở lại của những cuốn sách có không gian đương đại hơn.
Huỳnh Trọng Khang không muốn mình bị gán nhãn “nhà văn viết về lịch sử hay chiến tranh”. Những gì đang diễn ra trong cuộc sống ngày hôm nay và tương lai là điều anh muốn hướng tới. Tương tự như cách anh nhắc tới Stanley Kubrick - một đạo diễn tài ba mà “người ta không thể dán nhãn lên sự nghiệp của ông riêng một thể loại hay đề tài nào, ông đã làm những phim có bối cảnh trước Công nguyên và cả những phim khoa học viễn tưởng, có phim kinh dị và cả phim chiến tranh”.
Sau “Phật trong hẻm nhỏ”, Huỳnh Trọng Khang cho hay anh đang tiếp tục bắt tay vào viết một tác phẩm mà anh đã dự định và ấp ủ từ lâu. Hy vọng, tác phẩm sẽ sớm “nên dáng, nên hình” để ra mắt bạn đọc trong một thời gian không xa. Và hi vọng cây bút trẻ thế hệ 9X này cũng sẽ tiếp tục ghi dấu ấn trên con đường văn chương mà anh lựa chọn.
NHN
https://nguoihanoi.com.vn/huynh-trong-khang-va-niem-say-me-chinh-phuc-van-chuong_273060.html