“Ngang qua bình minh” dày 100 trang, được chia thành 8 chương: Khởi tại Điêu Lương, Linh thoại, Ảo giác, Vẽ lại bình minh, Giấc mơ trổ vào thân sóng, Chuỗi ngày sao biển, Miền trong suốt, Trở về. Tác phẩm viết về biển đảo với hình tượng người thủy thủ - chiến sĩ hải quân trên những con tàu làm nhiệm vụ canh giữ biển trời Tổ quốc.
Nhà thơ Lữ Mai cho biết đây là lần đầu tiên chị viết thể loại trường ca. Trước đó (năm 2019), tác giả đã ra mắt hai cuốn tản văn, ghi chép: “Nơi đầu sóng” và “Mắt trùng khơi” (in chung với kỹ sư Trần Thành) cũng về đề tài biển đảo và người lính. Cả ba tác phẩm đều là kết quả sau chuyến công tác của chị tại quần đảo Trường Sa và nhà giàn DK1 năm 2019.
Với Lữ Mai, lòng biết ơn và sự tri ân đối với những người lính không bao giờ đủ. Dẫu thừa nhận mình là cây viết trẻ còn nhiều thiếu sót và hạn chế, nhất là đối với một thể loại trường sức, một đề tài cao cả, sâu xa, nhưng với Lữ Mai sự rung động và trắc ẩn khiến chị không thể không cầm bút. “Viết, trước hết là cho chính chúng tôi, để thêm trân trọng, biết ơn bao thế hệ những người đã hi sinh phần hạnh phúc riêng tư cho Tổ quốc, cho nhân dân được bình yên” - nhà thơ Lữ Mai bộc bạch.
Nhận xét về tập trường ca này, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cho rằng: “Đây là tác phẩm thực sự mới mẻ trong cách thể hiện nhưng bi tráng và rộng lớn về một đề tài mà dễ “gục ngã” nhất vì chính nội dung của nó. Nhưng tác giả đã vượt qua cái “hố sâu” của một đề tài quen thuộc. Cách triển khai trường ca của tác giả bất ngờ, ngôn ngữ đẹp, ý tưởng sâu sắc và sức gợi mở rộng.”
Còn TS. Đỗ Thị Thu Thủy, Trưởng khoa Viết văn - Báo chí (Trường Đại học Văn hóa Hà Nội) thì nhận định: “Trong trường ca này, thấy rõ những nỗ lực, gắng gỏi để tạo nên cái riêng khác của tác giả, dựa trên chính việc khai thác tối đa ưu thế của thể loại và “vốn liếng” thực tế quý giá của những ngày ra với biển, với người lính cũng như trải nghiệm sống và tạng riêng của chị. Tác phẩm là khúc ca bi tráng về những người lính kiên trung, bất khuất ấy ở cả chiều kích rộng lớn, hào sảng: tình yêu Tổ quốc, biển cả, tinh thần quyết tử bảo vệ chủ quyền đất nước lẫn những xúc cảm riêng tư, sâu lắng… ”.
Người Hà Nội
http://nguoihanoi.com.vn/khuc-ca-bi-trang-ve-nguoi-linh-bien_263721.html