Tanka (Đoản ca) là tên ban đầu của thể loại thơ ngắn Nhật Bản, đã có từ thế kỷ thứ X, nhằm phân biệt với Trường ca (Choka). Chúng ta đã biết đến thể loại thơ Haiku là thể loại thơ thường có 17-18 âm tiết, và được viết thành 3 dòng. Còn thể loại thơ Tanka thì thường có tới 29-31 âm tiết, và được viết thành 5 dòng. Từ đầu thế kỷ XX, nhà thơ Masaoka Shiki đã rất chú ý đến việc làm mới lại thể thơ Tanka, đưa nó vào các đề tài hiện đại và dần dần chuyển hóa nó thành một thể thơ riêng biệt, thường là thơ không đề, lấy tên chung là Tanka, còn thể loại thơ ngắn hiện đại thì đặt tên khác là Waka. Những năm gần đây, thể thơ Tanka của Nhật phát triển khá đều đặn và mạnh mẽ. Xin giới thiệu với bạn đọc một chùm thơ Tanka gần đây, trích từ Tuyển tập Thơ Nhật Bản hiện đại được dịch ra tiếng Nga, lấy tên là “Ngọn gió lạ” (Nhà xuất bản Inostranka, Maxcơva, 2003).
Thơ Tanka Nhật Bản của Koh Nagata
Koh Nagata (Sinh năm 1975). Nhà thơ và nhà báo, tác giả các tập thơ Tanka “Ngày trở gió” (1997) và “Vòng quay mặt trời” (2000), được giải thưởng thơ của Hội các nhà thơ Tanka hiện đại năm 2001
***
Còn ai nữa, ngoài thiên nhiên
Thương chiếc quạt nặng nề suốt mùa mỏi mệt,
Nên bỗng bùng lên trận gió,
Thổi tứ tung từ phố vào nhà…
Nhìn lên, chỉ lấp lóe một bầu trời tinh nghịch!
***
Đã lâu quá rồi
Tôi chưa từng mở cuốn sách ấy ra!
Có thể tôi chưa biết đâu
Cậu bé trong câu chuyện ngày xưa tôi yêu
Đã lớn dậy, già hơn tôi rồi nhỉ?
Bằng Việt giới thiệu và dịch/ báo Người Hà Nội
http://nguoihanoi.com.vn/tho-tanka-nhat-ban_258888.html