Nghệ sĩ cải lương đu dây và ca hát trong vở “Cây gậy thần:. Ảnh: MT.
Kịch bản “Cây gậy thần” kể về mối duyên kỳ ngộ Chử Đồng Tử - Tiên Dung được cố tác giả Hoàng Luyện viết năm 1957 và đã được dàn dựng ở nhiều đơn vị nghệ thuật. Lần này tái xuất trên sân khấu tròn qua bản dựng của đạo diễn, NSND Triệu Trung Kiên và NSND Tống Toàn Thắng, nghệ sĩ Xuân Hồng, con gái cố tác giả Hoàng Luyện bày tỏ sự vui mừng trước bản diễn mới được thổi hơi thở của nghệ thuật đương đại cùng phong cách dàn dựng đột phá trong khi nội dung chủ đề tư tưởng của kịch bản vẫn được giữ.
Đấy là việc cải lương và xiếc đã đồng sáng tạo một phiên bản “Cây gậy thần” mới mẻ, đậm chất giải trí. Ở đây, cải lương được sử dụng để kể các lớp lang câu chuyện còn xiếc thì được đan cài vào trong những phân cảnh thích hợp, trong đó phần lớn là minh họa, tô điểm và có đôi chỗ tham gia xây dựng tình huống kịch, tính cách nhân vật… Khi đó, nghệ sĩ của hai đơn vị nghệ thuật là Nhà hát Cải lương Việt Nam như Minh Hải, Văn Thịnh (Chử Đồng Tử), Như Quỳnh, Minh Lý (Tiên Dung)… và Liên đoàn Xiếc Việt Nam như Hồng Yến (Tiên Dung), Anh Tuấn (Chử Đồng Tử)… đã phải cùng phối hợp, kết nối biểu diễn suốt vở diễn. Điển hình như ở phần mở màn, hai đôi nghệ sĩ cải lương và xiếc cùng đóng Chử Đồng Tử, Tiên Dung xuất hiện và cùng thể hiện tình yêu mãnh liệt với kỹ thuật đu dây lụa. Nối tiếp đó là cảnh đám cưới đầy bất ngờ với sự xuất hiện của xiếc thú là các con thú gắn liền với nghề nông như con trâu, con lợn,… Hay như cảnh Chử Đồng Tử một mình cưỡi thuyền vượt biển tầm sư học đạo, Tiên Dung dạy thôn nữ tầm tang… Cũng từ sự kết hợp này mà lần đầu khán giả không khỏi bất ngờ, thích thú khi được thấy nghệ sĩ cải lương vừa ca hát vừa đu dây, chèo thuyền trên cao. Với nghệ sĩ đây cũng là một trải nghiệm thú vị. Nghệ sĩ Minh Hải cho biết, khi vào vai Chử Đồng Tử anh đã rất cố gắng luyện tập trong cả tháng trời để có thể thực hiện thành công những phân đoạn biểu diễn có yếu tố xiếc như đu dây lụa, cưỡi ngựa, chèo thuyền vượt biển ở độ cao cả chục mét.
Chia sẻ về những thử nghiệm mới mẻ này, đạo diễn, NSND Triệu Trung Kiên - quyền Giám đốc Nhà hát Cải lương Việt Nam cho biết đây là nỗ lực rất lớn của cả ê kíp sáng tạo trước một khối công việc đồ sộ đầy bỡ ngỡ từ sân khấu biểu diễn cho đến việc phối hợp giữa hai loại hình nghệ thuật. Tuy nhiên, vượt qua những khó khăn ban đầu dần dần ê kíp sáng tạo cũng như nghệ sĩ của hai đơn vị đã cùng thăng hoa, xả thân để có được một bản dựng nhiều cảm xúc. “Có một tình tiết là nhân vật bà Tây Sa không có trong kịch bản gốc. Tuy nhiên, khi về đền thờ ông bà ở Khoái Châu, Hưng Yên lại thấy có thờ thêm một bà, và các cụ nói là phải có. Vì thế, chúng tôi đã chỉnh sửa thêm một nhân vật cho đúng với truyền thuyết do chính các cụ ở Khoái Châu, Hưng Yên đã gợi ý và muốn kể thêm với khán giả những câu chuyện mới”.
Những nỗ lực thử nghiệm để góp phần đổi mới và kéo khán giả trẻ đến với sân khấu của các nghệ sĩ thật đáng trân trọng. Tuy nhiên, sẽ thật trọn vẹn nếu như sự kết hợp giữa cải lương và xiếc trong vở diễn “Cây gậy thần” tinh tế, chau chuốt hơn. Vở diễn cũng không nên tạo cảm giác kết hợp có phần bị gượng ép, dông dài, thậm chí có những phân cảnh kết hợp thiếu logic như phân cảnh Chử Đồng Tử vốn là dân nghèo chài lưới mà bỗng dũng mãnh cưỡi ngựa cùng Tiên Dung ra chào dân làng trong ngày cưới hay như sự hóa của Chử Đồng Tử - Tiên Dung theo như huyền tích rất đẹp và linh thiêng nhưng ở vở diễn lại bị quân của lạc tướng đưa vào hòm ảo thuật và biến mất…
Người Hà Nội
http://nguoihanoi.com.vn/bat-ngo-truoc-cay-gay-than_263612.html