Lão Tử (600 – 500 TCN) là nhà tư tưởng, người sáng lập Đạo gia thời Xuân Thu, Trung Hoa. Lão Tử họ Lý, tên Nhĩ, tên chữ là Bá Dương, là người làng Khúc Nhân, xã Lệ, huyện Khổ, nước Sở. Ông đã làm quan sử, giữ kho sách của nhà Chu, sau này ông từ chức về ở ẩn.
Thuở nhỏ Lão Tử có thầy dạy học là Thường Tung. Sau này Lão Tử trưởng thành thì thầy Thường Tung đã già yếu. Lúc thầy Thường Tung yếu quá nằm trên giường bệnh. Học trò Lão Tử đến thăm. Thầy nói, ta yếu lắm rồi, ta sắp phải xa các con thôi.
Lão Tử nói: Thưa thầy, thầy có điều gì dạy bảo con ạ.
Thầy Thường Tung há mồm và hỏi: Lưỡi ta còn không?
Lào Tử nói: Ôi Thầy ơi, thầy yếu quá rồi, thầy lẫn mất rồi, đến lưỡi của mình cũng không biết còn hay mất.
Thầy Thường Tung vẫn nói: Lưỡi của ta còn không?
Lão Tử nói: Thưa thầy còn chứ, còn lưỡi thì thầy mới nói được chứ.
Thầy Thường Tung lại hỏi: Răng ta còn không?
Lão Tử nói: Thầy lẫn thật rồi, răng thầy làm gì còn cái nào.
Thầy Thường Tung nói: Con biết tại sao lưỡi thì còn mà răng thì mất không?
Lão Tử ấp úng trả lời: Thưa thầy, chắc là răng cứng quá thầy ạ!
Thầy Thường Tung: Đúng rồi, trước khi ta mất, ta dạy cho con bài học cuối cùng: “Răng cứng thì mất, lưỡi mềm thì còn”.
Lão Tử nhờ bài học của thầy Thường Tung mà sau này mới ngộ được rằng, trong đối nhân xử thế phải giữ được đức tính khiêm nhường. Con người chỉ có khiêm nhường mới có thể bao dung và tồn tại được lâu dài, giống như nước vậy.
Lão Tử cũng viết: “Thiên hạ mạc nhu nhược vu thủy, nhi công kiên cường giả mạc chi năng thắng: kì vô dĩ dịch chi. Nhược chi thắng cường, nhu chi thắng cương. Thiên hạ mạc bất tri, mạc năng hành”. Ý nói trong thiên hạ không gì mềm yếu hơn nước. Thế mà nó lại công phá được tất cả những gì cứng rắn. Chẳng chi hơn nó, chẳng chi thay thế được nó. Mềm thắng cứng, yếu thắng mạnh, thiên hạ ai cũng biết thế, mà chẳng ai làm được.
Từ câu chuyện trên mà sau này nhiều nhà nho cũng đố nhau và ra vế đối cho học trò. Có một ông quan, chữ thì không nhiều, nhưng hay khoe khoang võ mép. Một hôm có học trò nghèo vác dậm (vật dụng đi đánh tôm cua) đi trên đường, gặp quan không tránh. Quan hô trói nó lại đánh trăm roi. Trước khi đánh quan có hỏi: Mày đi đánh dậm, mày có được học chữ không?
Học trò nghèo trả lời: Nhà con nghèo, con học ít lắm.
Quan nói: Thôi ta ra vế đối, mà ngươi đối được, thì miễn roi.
Học trò đồng ý.
Quan ra vế đối: “Răng tính cứng, lưỡi tính mềm
Tính cứng không bằng tính mềm bền lâu”.
Học trò ngẫm nghĩ một hồi. Rồi quan quát, không đối được thì đánh.
Học trò đối: “Lông mày mọc trước, râu mọc sau
Mọc trước không bằng mọc sau mà dài”.
Mặc dù quan tức lắm, vế trả lời rất xỏ quan, nhưng quan không làm gì được, vì nó quá chuẩn cả nghĩa và ý, cả thanh trắc và bằng.
Từ bài học “Răng cứng thì mất, lười mềm thì còn”. Mà nhiều Triết gia làm lời khuyên cho phụ nữ:
“Thắng lợi lớn nhất của người phụ nữ là đừng để cho mình trở thành người thắng cuộc”.
“Lời khuyên cho phụ nữ chỉ có 3 từ: Hãy là nước”
“Phụ nữ muốn không phải trải qua đau khổ, tổn thương - hãy như nước, lấy nhu thắng cương - hiền hòa và bao dung”.
“Đừng làm bất kỳ điều gì khi giận dữ”.
“Sự giận dữ là ngọn lửa thiêu đốt mọi thứ”.
Người Hà Nội
http://nguoihanoi.com.vn/nhu-thang-cuong-mem-thang-cung_258890.html