Ta thường thấy lá cờ ngũ sắc (năm màu biểu trưng của vũ trụ: Kim - mộc - thủy - hỏa - thổ) hình ảnh quen thuộc ở các lễ hội truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Làng Đại Thần, xã Đồng Tháp (Đan Phượng) đang lưu giữ lá cờ quý hiếm ấy. Lá cờ độc đáo của cư dân vạn chài, hàng năm được treo trong ngày lễ trọng đại, mồng 9 tháng Giêng âm lịch.
Lá cờ may thêu bằng lụa tơ tằm dài 13m, rộng 6m phần đầu cờ, 2m phần đuôi cờ. Phía trên có một dải rộng 0,2m theo chiều dài lá cờ. Trước gió xuân lộng thổi, lá cờ như một chiếc đơm (đó) lớn - là vật dùng để đánh bắt cá của ngư dân. Có thể ví như một con cá vàng khổng lồ bơi lượn lờ trên nền trời xanh thẳm. Nhìn lá cờ bay, khiến lòng người xao xuyến, thiêng liêng. Cờ được các nghệ nhân của làng Nủa Chàng, xã Hữu Bằng (Thạch Thất) làm năm Bảo Đại (1933). Có 4 chữ Hán thêu trên mặt cờ: Tứ - giáp - phụng - sự, tức là do 4 giáp (xóm) của làng chài Đại Thần công đức kinh phí để may cờ. Phần mép cờ để lồng cán thêu một dãy lá đề cách điệu và một hàng hình quả trám chạy dài, cầu mong mọi sự tốt lành như quan niệm của đạo Phật. Tiếp đến là một hình vuông lớn biểu trưng cho hình đất mẹ, ở giữa một bồn hoa nở rực rỡ màu sắc, xung quanh có hình rồng bay, phượng múa, hình bát quái. Kế theo là một hình mặt trời to rộng, màu đỏ thẫm, biểu trưng cho bầu trời bao la.
Những tia sáng uyển chuyển tỏa rộng, thể hiện ước nguyện của con người luôn luôn được trời đất che chở và ban phát ân huệ. Dưới ánh mặt trời quang minh là một đám rước, mô tả cuộc hành quân hoành tráng, biểu dương sức mạnh của con người và linh vật. Đi đầu là chiếc thuyền rồng, với những tay chèo vạm vỡ lướt trên sóng nước mênh mông. Tiếp đến là quân bộ cầm cờ, rồi voi chiến, ngựa chiến hùng dũng tiến về phía trước, nơi có ánh mặt trời chiếu tỏa và hình đất mẹ thân yêu. Phía trên của đoàn quân chiến thắng là một đàn chim én bay chấp chới, một con rồng vươn dài và con chim phượng vờn mây… Hình ảnh chim phượng hoàng vượt trên cả mặt trời, vừa là ước mơ, vừa là ý nguyện vươn mình của người dân Đan Phượng. Đó là thâm ý của nghệ nhân? Trên đỉnh cột cờ còn gắn một con cá bằng gỗ và một bó lá cây vạn tuế. Phải chăng là sự tôn vinh nghề sông nước và cầu mong sự hạnh phúc trường tồn của ngư dân? Khi dựng cờ, phải chọn cây gỗ cao 16m, thẳng, chắc chắn. Dựng cột và kéo cờ bằng sức lực của cả dân làng chài Đại Thần.
Minh Nhương/Người Hà Nội
http://nguoihanoi.com.vn/la-co-doc-dao-cua-cu-dan-van-chai_257604.html