1. Trang chủ
  2.  › 
  3. Văn nghệ
  4.  › 
  5. Văn hóa

Đô Công và Điền Công

08/09/2020
(Thành hoàng thôn Kim Sơn, xã Kim Sơn, huyện Gia Lâm, TP. Hà Nội)

Đình - Nghè Kim Sơn thuộc thôn Kim Sơn, xã Kim Sơn, huyện Gia Lâm, TP. Hà Nội. 

 

Đình và nghè Kim Sơn thờ thành hoàng làng là hai anh em sinh đôi Đô Công và Điền Công, là hai nhân vật lịch sử đời Đinh. Sau khi dẹp giặc, Đô Công và Điền Công đã lập doanh cư thực ấp tại Kim Sơn là nơi “núi không cao như thế hổ chầu, cây cối xanh tươi, sơn thủy hữu tình”. 

 

Theo thần phả làng Kim Sơn do quan quản giám Bách thần sao chép vào năm Vĩnh Hựu thứ 2 (1736) triều Lê về lưỡng vị đại vương trung thần triều Đinh như sau: Đất nước xảy ra loạn 12 sứ quân, nhân dân lầm than khổ cực mong có người tài dẹp loạn yên dân. Khi ấy ở phủ Trường An, huyện An Ninh (sau là An Khang) có người họ Đinh tên Bộ Lĩnh ứng lòng trời, thuận lòng người, cùng các chiến hữu đã đứng lên dẹp loạn.

 

Khi ấy trang Cao Xá, có người dòng dõi trâm anh thi thư tuyệt thế tên là Cao Trạch, vợ là Lê Thị Điềm. Vợ chồng ông là người đức độ nhân nghĩa, cương trực xa gần đều nức tiếng. Một đêm, vợ chồng đang ngủ bỗng mơ thấy một người râu tóc bạc phơ, hai tay dắt hai đứa trẻ đến, giao cho vợ chồng ông và nói rằng: “Trời thấu hiểu đức tốt của hai người nên cho hai đứa trẻ này, ngày sau rất có tài tề thế an dân, làm rạng rỡ gia đình, tổ tiên…”. Nói xong, lão nhân bay lên trời. Sau đó, Lê Thị Điềm có mang, ngày 12/3 năm Mậu Tuất (938) bà sinh một bọc có hai con trai tướng mạo khôi ngô. Ông bà đặt tên là Đô Công và Điền Công. Hai anh em lớn lên đều thông minh, tuấn tú, có chí lớn, học hành đều giỏi. Năm 16 tuổi, hai anh em đã thông kinh sử, tỏ tường đạo Khổng Mạnh, tài năng mưu lược chẳng kém gì Tôn Vũ, Ngô Khởi.

 

Đến năm hai anh em 18 tuổi, cha mẹ qua đời, cũng là khi đất nước có loạn 12 sứ quân. Đinh Bộ Lĩnh là người văn võ kỳ tài, có đức độ của bậc đế vương khởi binh ở động Hoa Lư. Anh hùng thiên hạ theo về rất đông, hai anh em liền tìm đến yết kiến. Đinh Bộ Lĩnh thấy hai người mặt mũi khôi ngô, trí tuệ hơn người liền phong Điền Công vào ban văn, Đô Công vào ban võ và Điền Công được phong Mưu nghĩa đại phu, Đô Công được phong là Thị hộ đốc lĩnh.

 

Sau khi dẹp xong loạn 12 sứ quân, giang sơn thu về một mối. Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi xưng là Đại thắng hoàng đế, ngài ban thưởng cho các công thần tướng sĩ. Đô Công và Điền Công được ban thực ấp ở huyện Gia Lâm, hai vị phụng mệnh tìm nơi địa thế lập doanh cư. Một ngày kia hai vị tìm đến trang Kim Sơn thấy nơi đây địa thế như rồng chầu hổ phục, đất đai bằng phẳng, nước trong xanh nguồn lực dồi dào, là nơi hiếm có. Hai vị cùng binh sĩ và nhân dân Kim Sơn xây dựng doanh trại, cử hành lễ bái. Sau đó hai ông chiêu mộ nhân dân li tán, không kể giàu nghèo, sang hèn, khuyến khích nghề nông, chăn tằm dệt cửi, lấy nhân nghĩa mà cố kết nhân tâm, lấy hòa thuận làm tình làng nghĩa xóm. Toàn dân Kim Sơn đều chịu ơn, vui sướng dựng xây làng xóm. 

 

Sau ba năm xây dựng, xóm làng trù phú yên vui thì triều đình nhận tin quân Chiêm Thành xâm phạm bờ cõi, vua Đinh bèn triệu hai ông vào triều trao cho 5 vạn quân đi đánh giặc. Anh em lĩnh mệnh chia quân làm hai đường thủy, bộ đánh tan quân xâm lược Chiêm Thành giữ yên bờ cõi. Vua Đinh lưu hai vị ở lại triều làm việc. Hai ông dâng biểu thỉnh cầu của dân Kim Sơn xin trang Kim Sơn là nơi hưởng thần của hai vị khi trăm tuổi. Vua Đinh thấy nhân dân Kim Sơn đều mến mộ ân đức của họ nên ưng thuận và chuẩn y ngay. 

 

Ngày 15 tháng Chạp, các ông cùng gia thần và quân lính ứng mộ trở về doanh trại Kim Sơn, bỗng nhiên trời nổi giông tố, hai ông cùng hóa. Để tưởng nhớ công đức của thần, nhân dân Kim Sơn viết thần hiệu lập đền thờ cúng. 

 

Đến khi Lý Thái Tổ lên ngôi trị nước, định đô ở Thăng Long, nghĩ tới các trung thần triều Đinh có lòng trung nghĩa và công lao to lớn, đã phong cho là Đại Điền Đại vương và Đô Công Đại vương và ra sắc chỉ cho thôn Kim Sơn lập đền thờ phụng. Trải qua các triều Trần, Lê… đều có sắc phong ghi công đức và phong mỹ tự cho thần, được hưởng cúng tế, vạn đại trường tồn.

 

Ngày nay trong đình còn lưu giữ được 17 đạo sắc phong của các triều đại phong cho Thần hoàng làng, gồm các triều đại: Chính Hòa thứ tư (1683), hai sắc Vĩnh Thịnh thứ sáu (1710), Cảnh Hưng nguyên niên (1740), Cảnh Hưng thứ 28 (1767), Quang Trung thứ tư (1793) và Cảnh Thịnh thứ tư (1796)…

 

Hội làng truyền thống ở thôn Kim Sơn không chỉ để tưởng nhớ công đức của những anh hùng dân tộc, mà còn là mối giao lưu văn hóa giữa các làng có quan hệ anh em, tình nghĩa. Ở đây Kim Sơn là làng anh, Tô Khê là làng em. Thời xưa lễ hội của làng kéo dài đến 10 ngày, vào dịp ngày sinh của nhị vị Đại vương 12 tháng 3 âm lịch (từ ngày 9 đến ngày 19 tháng 3).

 

Đình Kim Sơn được xây dựng trên một mặt bằng rộng, hướng Nam, phía trước đình có một hồ rộng. 

 

Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử cho tới ngày nay, đình - nghè Kim Sơn còn lưu giữ nhiều di vật có giá trị văn hóa, lịch sử, nghệ thuật: Những tấm bia đá, một cuốn thần phả được chép năm Vĩnh Hựu (1736), 15 đạo sắc phong, trong đó có nhiều sắc quý có niên đại sớm (Chính Hòa, Vĩnh Thịnh, Vĩnh Khánh…).

 

Đình - nghè Kim Sơn đã được Bộ Văn hóa - Thông tin và Thể thao ra quyết định xếp hạng Di tích lịch sử và nghệ thuật năm 1992.

 

Người Hà Nội

http://nguoihanoi.com.vn/do-cong-va-dien-cong_262467.html

Tin cùng chuyên mục


Logo

Tin tức tổng hợp Kinh tế & đời sống: Thông tin đa chiều

Giấy phép hoạt động trên mạng Internet số: 3135/GP - TTĐT, STTTT Hà Nội cấp ngày 20/6/2019. Giấy phép sửa đổi, bổ sung số: 4876/GP - TTĐT, cấp ngày 08/10/2019.

Chịu trách nhiệm quản lý nội dung: Trần Thị Hạnh

Trụ sở: 99/26 Định Công, quận Hoàng Mai, Hà Nội, Việt Nam

Đường dây nóng: 0388308001 - Email: toixkld@gmail.com

Vận hành bởi: Công ty Cổ phần Truyền thông Hạnh Nguyên (Hanh Nguyen CSC)