Một sớm mai, trên con dốc quen phủ kín lá phong vàng. Bình minh nơi phương trời xa vắng, lặng lẽ nhìn những ô cửa sổ sẫm màu đang còn ngái ngủ. Chùm dẻ gai nứt vỏ, theo gió bay xa. Sương thu giăng giăng, thấm mềm bầu không khí u trầm. Là nước hay sương, chợt chạm vào kí ức, thổn thức trong tôi dấu ấn khó phai khi mùa về…
...Hạ hắt chút nắng cuối cùng trên cánh đồng yên ả. Hàng xà cừ vươn mình tỏa bóng ôm lấy triền đê bằng những mắt lá thẫm xanh. Cha còng lưng, chiếc xe phượng hoàng cũ kĩ, bên sườn xe là hai sọt than tổ ong cao ngút. Bóng cha nghiêng nghiêng, chiếc xe chệnh choạng, ngoằn nghèo. Nắng xiên vào gáy cha những tia bỏng rát. Chiếc áo đông xuân cũ, lỗ chỗ vết thủng, ướt đẫm mồ hôi. Cha tất bật với công việc, mặc cho nắng chìm dần, bóng tối ôm lấy cha, cả người và xe nhuốm màu nhem nhuốc. Cha về nhà khi ánh trăng thượng tuần chênh chếch ngọn xoan, miên man tỏa ánh vàng lấp lóa.
Thu đến thật gần. Bữa tối đầm ấm của gia đình tôi, có bóng trăng soi qua cửa sổ. Giàn thiên lý buông từng chùm lững lờ, ngan ngát tỏa hương. Cơm nước xong, chị em tôi vào bàn học bài rồi đi ngủ. Cha lại cặm cụi dưới chuồng lợn, lót thêm rơm cho con lợn nái sắp đẻ, chạy ra chạy vào xem cái chuồng vịt còn lỗ hổng nào không. Khi trăng lên đỉnh đầu, cả không gian chìm vào tĩnh lặng, chỉ còn nghe tiếng côn trùng nỉ non, tiếng lá vo tròn lặng rơi theo gió, cha mới xong công việc một ngày. Cha tôi đấy, người lúc nào cũng luôn chân luôn tay không nghỉ. Cha sinh ra tôi khá muộn mằn, sau nhiều năm đằng đẵng ở chiến trường miền Nam ác liệt. Những mảnh bom bi găm trên người, khi trở trời lại đau nhức nhối. Cuộc sống thăng trầm, cùng hai đứa em tôi ra đời khiến cha thêm phần vất vả.
Cả tuổi thơ của tôi sống trong sự rèn giũa nghiêm khắc của cha. Mẹ hay đau yếu bệnh tật, các em nhỏ dại, hầu như việc gì trong gia đình cha cũng giao khoán cho tôi hết thảy. Cha bảo, là chị cả phải gương mẫu và biết quán xuyên công việc. Mùa đông, gió bấc căm căm tràn qua cánh đồng trơ gốc rạ, vượt qua con đê, len qua khe cửa hun hút vào nhà. Dưới căn bếp ấm của cha lúc nào cũng đỏ lửa, thơm lựng mùi men, mùi cơm rượu đang nhừ, nghe từng giọt rượu nồng nàn, cay cay qua ống dẫn bằng đồng tí tách nhỏ xuống cái bình da lươn bóng lự. Mùa hè, giàn su su, bí, mướp của cha đua nhau khoe trái. Tôi chính là trợ thủ đắc lực cho cha sai bảo và giao việc. Sau buổi học, tôi làm bạn với cái liềm cái thúng, đi mót lúa, đào giun, câu nhái...trên khắp cánh đồng, bất kể ngày rét thấu xương hay nắng như vỗ lửa. Cha đóng than thuê cũng kéo tôi theo. Tôi như cục bột nhem nhuốc trong đống bụi lấm lem đen kịt. Bạn đến mua than, tôi xấu hổ phải trốn ra ngoài. Nhiều khi ấm ức, tôi khóc thầm, nhìn sang những đứa trẻ cùng tuổi vẫn có thời gian nô đùa, còn mình khốn khổ như cô Tấm bị bỏ rơi giữa bao nhiêu là việc. Có lúc tôi trốn đi chơi, làm qua loa cho xong. Cha vốn nóng tính, chẳng nói chẳng rằng rút que tre nhẵn bóng trên vách cứ nhè mông mà đánh. Tôi sợ cha, sợ cái quắc mắt đầy uy lực và đã nghĩ cha ghét mình...
Cha luôn dạy tôi, không được lười biếng, phải chăm chỉ rồi cuộc đời sẽ ban thưởng. Cha luôn vì gia đình, vợ con của mình vất vả, hy sinh. Chưa bao giờ cha mua cho mình bộ quần áo mới. Vài bộ quân phục lúc còn công tác, cha mặc đến rách cả lưng, mòn cả cổ, hai mông là đôi miếng tích kê dày sụ. Tôi không dám đòi hỏi quần áo đẹp, bởi cha bảo ăn diện sẽ làm hư người. Tôi từng nghĩ sao cha khó tính vậy, bạn bè nhiều đứa xúng xính điệu đà, còn tôi thô kệch quê mùa, quần vải xanh chéo mặc quăn tít với áo thừa của mẹ. Có lúc tủi thân, ngồi sau cánh cửa tôi khóc rất lâu. Lớn rồi, cha không đánh nữa, nhưng đôi mắt buồn của cha như muốn nói với tôi: "Rồi sau con sẽ hiểu".
Cha ngã bệnh đột ngột vào một đêm thu sương lạnh. Tôi như kẻ mất hồn, chạy từ nhà nọ sang nhà kia bên hàng xóm cầu xin ai có xe làm ơn mang cha đi cấp cứu. Trong Bệnh viện 354, cha nằm trên chiếc giường trắng toát với ống thở đầy mình. Cha lặng lẽ ra đi, bỏ lại người vợ bệnh tật và đàn con thơ, bơ vơ không một lời từ biệt. Tôi lao đến gào khóc, ôm chặt lấy cha, hôn lên khuôn mặt người. Chỉ vì bướng bỉnh, tôi chẳng bao giờ còn có cơ hội thể hiện tình cảm yêu thương của mình. Mới hôm qua cha khen tôi xào hoa lý giòn, làm chả trứng rất ngon. Vậy mà hôm nay, người đã bỏ chúng tôi ra đi mãi mãi. Tuần sau, rằm tháng tám, đứa em út của tôi lủi thủi nơi góc giường, ve vuốt những thanh tre cha đang vót dở. Chiếc đèn ông sao cha hứa làm cho nó, đã không bao giờ thành hiện thực được nữa. Tôi thấy mắt nó ngân ngấn nước. Bó hoa cúc vàng tươi, quả bưởi xanh, quả na chín, dịu dàng tỏa hương cùng làn khói nhang, cuốn quyện trên ban thờ. Tôi chạy trong đêm, trăng đang vằng vặc sáng, thu đang tha thiết yêu thương nhân gian mà cha đâu rồi... Con rất muốn được nghe lời cha dặn, cả lời cha mắng, con chỉ mong cha về... Cha ơi!
Khoảnh khắc thời gian dường như cũng đang chạm dần lên từng phiến lá. Nhìn lá ngả màu vàng rực rỡ rồi nhẹ nhàng theo gió bay về cội, tôi thương lá, thương cha. Gần như cả cuộc đời cha bôn ba nơi chiến trường ác liệt, cho đến khi trở về, cha nào được hưởng một ngày an nhàn, sung sướng.
Mùa thu đó, tôi không còn là một cô gái mộng mơ ở tuổi thanh xuân, mà trưởng thành với bao lo toan, tất bật. Mùa thu đó, tôi tạm giấu đi những ước mơ và hoài bão, sớm dấn bước vào đời. Mang bên mình trọng trách cha giao, tôi không nề hà bất cứ việc gì, miễn là lao động chân chính kiếm được đồng tiền, phụ giúp mẹ lo cho hai em ăn học. Lấy chồng xa xứ, khó khăn chồng chất khi bươn trải tự lập, nhưng tôi không chùn lòng. Những gì cha tôi luyện, là hành trang vững chắc, là niềm tin, để tôi mạnh mẽ vượt qua trong cuộc sống này. Đời có vất vả nhưng đời không phụ người chăm chỉ. Đời thương tôi...
Đêm đã khuya, gió heo may thổn thức ùa về, nước mắt tôi lại rơi khi nhớ đến cha. Tôi thèm được gọi tiếng cha, muốn được nghe lời cha ân cần chỉ bảo. Muốn được đưa cha đi thăm thú đó đây, muốn được yêu thương, bù đắp cho cha những vất vả nhọc nhằn.
Nơi chín suối xin cha hãy yên lòng ngậm cười cha nhé. Con gái cha sống như cha đã từng chỉ dạy. Người chính là hình bóng, là dấu ấn mùa thu mà đi suốt cuộc đời này, con mãi mãi không thể nào quên.
Ngoài kia thu đã về rồi cha ơi..!
Người Hà Nội
https://nguoihanoi.com.vn/dau-an-mua-thu_270215.html