1. Trang chủ
  2.  › 
  3. Ảnh
  4.  › 
  5. Khám phá

Sá sùng - “vàng ròng” của Vân Đồn

28/10/2020
Sá sùng - loài vật được mệnh danh là "vàng ròng" đã đem lại nguồn thu nhập ổn định cho hàng trăm gia đình ở các xã Quan Lạn, Đông Xá, Chương Xá, Đài Xuyên, Đoàn Kết… (huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh). Tại các bãi biển thuộc huyện Vân Đồn, khi cái nắng đã bắt đầu ngả sang chiều, trên bãi bồi nước rút là hình ảnh nhộn nhịp bởi những người phụ nữ bắt đầu cuộc sống mưu sinh đào sá sùng, hải sản bổ dưỡng được gọi là sâm đất.

Săn “vàng ròng” trên bãi biển

Chẳng biết tự khi nào và có từ bao giờ, nhưng cứ đời này tiếp đời khác, những người dân nơi đây bám lấy nước thuỷ triều để bắt đầu cho cuộc mưu sinh một ngày. Họ bắt đầu từ lúc thuỷ triều rút cạn, với chiếc thuổng trên vai, chiếc rá tòng teng bên mình là có thể nuôi sống cả gia đình.

Vào mùa này, khi con nước rút đi, những người phụ nữ lại bắt đầu công việc hàng ngày của mình bằng một chiếc mai, một chiếc rổ để đổ ra bãi biển mưu sinh.

Chúng tôi có mặt tại bãi biển thuộc huyện Vân Đồn (Quảng Ninh) khi cái nắng đã bắt đầu ngả sang chiều, trên bãi bồi nước rút Chương Xá là hình ảnh nhộn nhịp bởi những người phụ nữ đến từ các xã lân cận như Đông Xá, Đài Xuyên, Đoàn Kết… bắt đầu cuộc sống mưu sinh của mình – đào sá sùng trên cát.

Chị Hoa một người dân xã Đông Xá cho biết, mùa này, thuỷ triều xuống muộn nên công việc chỉ bắt đầu vào đầu giờ chiều. “Nước rút đến đâu, chúng tôi đi đào đến đấy. Mỗi buổi nhiều cũng được 2-3kg, ít thì hơn 1kg, thu nhập đủ sống, chú ạ” – chị Hoa nói.

Cũng theo chị Hoa, việc đào sá sùng trên cát không tốn sức nhiều, nhưng họ phải dầm mình dưới cái nắng hanh hao của cuối thu đầu đông hanh như thiêu như đốt của trưa hè. Tuy nhiên: “có ngày “gặp hen” cũng đào được nhiều, cũng kiếm được khoảng 1 triệu/buổi chú ạ” – chị Hoa cho biết thêm.

Với một cái giậm chân, phóng mai thật nhanh là những "tay mai" chuyên nghiệp đã bắt được hàng chục sá sùng đỏ hỏn.

Theo quan sát của chúng tôi, những người phụ nữ đang mưu sinh bằng cái nghề “bới cát” này cũng không đơn giản. Họ phải nai nịt từ khẩu trang đến gang tay và kể cả đôi ủng trên cơ thể mình để che chắn đi cái nắng, cái gió…, đảm bảo cho sức khoẻ của mình suốt nhiều giờ đồng hồ trên biển. “Phải thật tinh mắt mới phát hiện được đâu là tổ của sá sùng, đâu là tổ của những loài vật khác” - chị Hoa lý giải.

Ngư dân nơi đây cho hay mỗi một kg sá sùng tươi mua tại bãi bồi sau khi được bắt lên có giá từ 250 – 400 nghìn đồng, tuỳ theo mùa và theo kích cỡ. Tuy nhiên, điều đặc biệt, giá một kg sá sùng khô có thể được niêm yết như một chỉ vàng thời điểm ấy. “Giá một chỉ vàng hiện tại sẽ tương đương 1kg sá sùng, chú ạ. Như hiện tại, vàng 4,1 triệu/chỉ thì tương đương 1kg sá sùng khô”.

Khi thủy triều rút là lúc những phụ nữ lại bắt đầu hành trang bắt sá sùng.

Tuy nhiên, vài năm trở lại đây “nghề” bắt sá sùng gặp rất nhiều khó khăn bởi diện tích cát bồi dần bị thu hẹp, hiện trạng xâm lấn thảm thực vật ngày càng lớn. “Thậm chí, có ngư dân còn mang theo máy sục đào sá sùng, khi phát hiện thì phải báo chính quyền địa phương để can thiệp kịp thời. Bởi đào sá sùng bằng máy rất dễ hỏng thảm bãi cát bồi, nước biển sẽ xâm lấn…”, một ngư dân cho hay.

"Sá sùng như là món quà thiên nhiên ban cho người dân Vân Đồn, giúp được kinh tế của ngư dân nơi đây khá hơn rất nhiều. Nhưng chẳng ai muốn truyền lại cho con cháu của mình cả vì đi hôm nào về là chân cứ như bung mủ, vừa vất lại vừa nhọc. Chỉ mong đào được nhiều kiếm được nhiều tiền để con cái được ăn học đàng hoàng sau đỡ khổ như mình"- người dân làm nghề bắt sá sùng, chia sẻ.

Cần được “bảo tồn” những bãi sá sùng tự nhiên

Những lao động đi khai thác sá sùng tự nhiên có không ít những người dân là đồng bào dân tộc thiểu số. Những thành viên trong gia đình qua nhiều thế hệ lớn từ cồn cát, bởi thu nhập chính bằng thu nhập từ nghề này. Nghề săn sá sùng đã gắn bó với nhiều đời người dân ở Quan Lạn. Tuổi thơ của họ luôn gắn liền với chiếc mai, chiếc rổ đi đào, đi soi sá sùng.

Sá sùng không chỉ nhiều dinh dưỡng, được nhiều du khách quan tâm, ăn thịt sá sùng rất tốt cho sức đề kháng của trẻ nhỏ, người già. Sá sùng khô cho nấu cháo, trẻ biếng ăn thằm chăm ăn…

Trên những giỏ “thành quả” mang theo đã đong đầy những vật phẩm thu về.

Những năm trước, khi du lịch còn chưa phát triển thì nghề đào sá sùng được coi như nghề kiếm ra vàng ở Vân Đồn nói chung và vùng Quan Lạn nói riêng. Ngày đó, vào thời cao điểm, một “tay mai” (người đào sá sùng) có thể nuôi sống cả gia đình.

Huyện Vân Đồn hiện có ba địa điểm khai thác nguồn lợi sá sùng tự nhiên: Bãi sá sùng xã Minh Châu (447 ha), bãi sá sùng xã Quan Lạn (1342 ha), bãi sá sùng Chương Xá xã Đông Xá (khoảng 500 ha). Đây cũng là khu vực có nguồn lợi sá sùng tự nhiên từ lâu đời, được người dân khai thác, bảo vệ, là kế sinh nhai lâu đời của người dân Vân Đồn, Cửa Ông và Văn Châu (Cẩm Phả)...

Hiện tại, có hàng nghìn người đang sinh sống bằng nghề khai thác sá sùng và các thuỷ sản khác tại khu vực. “Từ cơ sở trên, UBND huyện Vân Đồn đề xuất đưa khu vực bãi sá sùng này vào vùng bảo vệ, khai thác nguồn lợi thuỷ sản trong giai đoạn đến năm 2035, từng bước chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp, an sinh xã hội cho người dân…”, báo cáo mới nhất của UBND huyện Vân Đồn nêu.

Theo những ngư dân nơi đây, mỗi một kg sá sùng tươi mua tại bãi bồi sau khi được bắt lên có giá từ 250 – 400 nghìn đồng, tuỳ theo mùa và theo kích cỡ.

Hiện nay, UBND tỉnh Quảng Ninh đang chỉ đạo các ngành chức năng tham mưu, rà soát, quy hoạch vùng bảo tồn, nuôi trồng sá sùng để đảm bảo sự phát triển đa dạng các nguồn lợi thủy sản, phục vụ cho sự phát triển bền vững. Cùng với đó, mỗi ngư dân huện đảo cần tự bảo vệ nguồn lợi sá sùng tại địa phương bằng chính hành động của mình, tuyệt đối không được khai thác khi sá sùng vào mùa sinh sản; tổ chức giám sát cộng đồng, phát hiện, tố giác những hành động khai thác thủy sản bằng công cụ tận diệt...

Đây cũng là nguyện vọng của hàng ngàn người dân hàng ngày hành nghề, sinh sống bằng việc đào sá sùng tự nhiên của huyện Vân Đồn.

Theo Bảo Ngọc/Doanh nghiệp & Thương hiệu

https://doanhnghiepthuonghieu.vn/sa-sung-vang-rong-cua-van-don.html

Tin cùng chuyên mục


Logo

Tin tức tổng hợp Kinh tế & đời sống: Thông tin đa chiều

Giấy phép hoạt động trên mạng Internet số: 3135/GP - TTĐT, STTTT Hà Nội cấp ngày 20/6/2019. Giấy phép sửa đổi, bổ sung số: 4876/GP - TTĐT, cấp ngày 08/10/2019.

Chịu trách nhiệm quản lý nội dung: Trần Thị Hạnh

Trụ sở: 99/26 Định Công, quận Hoàng Mai, Hà Nội, Việt Nam

Đường dây nóng: 0388308001 - Email: toixkld@gmail.com

Vận hành bởi: Công ty Cổ phần Truyền thông Hạnh Nguyên (Hanh Nguyen CSC)